Ua mair qui avè duas hilhas, l’ua hèra beròja mès pendarda e gomassèra, l’auta hèra lèda, mès valenta e pietadosa tau praube monde : que la mentavèn Maria. La mair qu’aimava la beròja. Tad era n’i avè pas arren de car : que l’apelhava com ua dama de la vila ; que la neuriva com ua rentièra ; au lòc que l’auta qu’èra vestida de penalhs e que’s devè contentar deus restòts qui baravan per devath la taula.

Un dia, Maria qu’anà tau camp, portar lo disnar au pair. Tà non pas estar cridada, que passà lo camin en volant, e lo pair qui avè pescat la matiada, que la balhà ua angeleta, dab la recomandacion de har-la còser tà sopar. En passant davant un clòt, l’angeleta, qui semblava morta, que reviscolà a la sola audor de l’aiga :

— Que soi enqüèra joena, e la disó era ; qu’èi de longas annadas a víver. Geta’m hens l’aiga doceta, aquera bona accion que’t portarà fortuna.

Au risc de’s har batanar lo ser, Maria qu’avó pieitat de la bestiòta e que la balhà la libertat.

Quan lo pair, fatigat deu tribalh deu dia, estó rentrat, a la nueit-hens, que demandà l’angèla. Lavetz Maria que devó avoar çò qui avè hèit. Que’vs dèishi a pensar s’estó beròi cridada. Que se’n caló anar dromir shetz aver sopat ; e, pendent ua ueitena, n’entenó pas sonque crits, injúrias e n’i sobrà pas borradas.

Lo dimenge d’après, la mair, dab la beròja mainada, que partí entà la missa suu truc de dètz òras. Mès abans, que barrejà un boishèth de milh dehens la cramba e que balhà per ordi a Maria d’amassar tot aquerò, gran per gran, d’ac anar har móler au molin tà har la bròja de mieidia, e d’estar a sanctus a la glísia. Maria, tostemps sosmetuda, que’s hicà dab còr au tribalh, mès bèthlèu que comprengó qu’i avè hèra de causas a har en chic de temps. Lavetz que pensà a l’angeleta e que l’anà demandar ajuda.

— Torna-te’n tà casa contenta, e la responó era, lo gran qu’ei molut, la bròja cueita, lo dehens estruçat. Puja tau solèr, qu’i vas trobar un bèth desabilhèr de seda, ornat d’aur e de diamants dab un par de sabatons autan lusents com lo sorelh deu cèu. Apelha’t drin viste ! Ua veitura de senhor que’t va préner davant la pòrta e que’t va portar entà la missa. Atau que serà tot dimenge tant que siis bona mainada.

A la missa, tot lo monde qu’estón estonats de véder ua tan grana dama dab de tan beròjas pelhas. Arrés ne la reconeishón pas. Lo hilh deu rei ne se’n podè pas tirar los uelhs de dessús e que se n’agradà. De tira qui lo caperan avó cantat : Ite, missa est, Maria que s’aplegà la prumèra, mès en pujant tà la veitura que’s deishà càder lo sabaton. Lo hilh deu rei que corró tà l’amassar, mès Maria qu’èra dejà partida.

De tot costat que s’enquerí d’aquera persona ; arrés ne’n podè pas balhar novèlas. Lavetz que hen tabardejar que la qui auré lo pè troçat a la pagèra deu beròi sabaton que seré la soa esposa ; e los sons messat­gèrs qu’anàn, maison per maison, e ne’s desbrombàn pas de cossirar enlòc. Mès totas qu’avèn lo pè tròp gran.

Arribats a la casa de Maria, après aver, en vaganaut, espravat dab la beròja hilha, que demandàn se ne n’i avè pas nada auta.

— Si, si, e responó la mair, mès n’ei pas la pena de s’arrestar ad era ; ne’n voleré pas tant solament lo prince tà netejà’u la brasa de davant lo huec.

— Hètz-la tostemps viéner, e disón los messatgèrs qui volèn har la comission dab consciéncia.

Maria qu’estó aperada e qu’apareishó de tira dab un brilhant acotrament. La soa figura qu’èra cambiada com de la nueit au dia : tots que n’èran esmiraglats. Lo sabaton que’s trobà, a la pagèra deu son pè e lo prince que l’esposà. La mala mair, gelosa e rancunosa, que devó porgar las desondras qui la vienèn aus pòts.

Au cap de quauques temps, lo prince que quità lo son palais tà anar har la guèrra. Tanlèu qui estó partit, Maria que botà au monde un mainadet qui semblava tot natre lo son pair. La mair, mei mauhasenta que jamei, que se n’emparà e que l’anà negar hens un clòt qu’i avè hòra de la vila, peu bòrd deus camps.

Que s’i barrejà lavetz hèra de plors a l’ostau de la senhoria. Lo prince que tornà bèthlèu, après aver hicat los enemics en desronta. La soa prumèra pensada, lo son prumèr mot qu’estón tau mainadet, lo frut deu son sang, l’eretèr de la soa glòria e de la soa fortuna. Que s’esmalí hèra hòrt quan aprenó lo malur qui avè afligit lo praube innocent ; qu’acusà la princessa de negligéncia e que la condamnà ad estar brutlada. Mès era que’u demandà, dab hèra de larmas, gràcia per vint-e-quate òras e que profieità deu delai tà implorar la proteccion de l’angeleta. Que l’aperà d’ua votz dolenta e que la demandà lo hilh dab uas parauletas qui aurén hèit plorar ua tigressa. Lo son pregari qu’estó escotat, lo mainadet, san e alègre retrobat. Lo prince e la princessa, urós, que viscón longas annadas en benedisent la hada plan·hasenta qui s’esconè devath la fòrma de l’angeleta.